NAMNA YA KUKATA RUFAA KWA KESI NA MASHAURI YA ARDHI

-

NAMNA YA KUKATA RUFAA KWA KESI NA MASHAURI YA ARDHI
Rufaa  ni  hatua  ya   kisheria  ambayo  hufikiwa  na  mhusika  katika  shauri  fulani  iwapo  hakuridhishwa  na  maamuzi. Rufaa  sio  mpaka  uwe  umeshindwa  kabisa,  hapana. Yawezekana  ukawa  umeshinda  kesi  lakini  hukuridhishwa  na kiwango   ulichoshinda.Kwa  mfano  uliomba  wavamizi  waondoke  katika  nyumba yako   na  hapohapo  wakulipe  fidia. 
Mahakama  ikatoa  hukumu  kuwa  umeshinda  wavamizi  waondoke  katika  nyumba  yako  lakini  ikasema wasikulipe  fidia.  Mazingira  kama  haya  unakuwa  umeshinda  lakini  ukitaka  unaweza  kukata  rufaa  kulalamikia kutolipwa  fidia.  Kwa hoja  hii  tunaona  kuwa kumbe  kukata  rufaa  si  lazima  uwe  umeshindwa  badala  yake unaweza  kuwa umeshinda  lakini  ukawa  hukuridhishwa  na  vitu  fulani  katika  hukumu  ambavyo  unaweza  kuvikatia  rufaa  ili  navyo  uvipate.


1.AINA  ZA  RUFAA  KATIKA  MASHAURI  YA  ARDHI.

Kisheria  rufaa  hutofautiana  kutokana   na  aina  ya  mgogoro  ulio  mbele. Mgogoro  wa  kimkataba  unazo  namna  zake   na  masharti yake  katika  rufaa, halikadhalika  migogoro  ya  kudai  fidia, migogoro  ya  kikazi, migogoro ya  kifamilia  na  talaka, migogoro  ya  jinai,  migogoro  ya  kibiashara n.k.  Hii  ina  maana  hata  migogoro  ya  ardhi  nayo  inazo  namna  zake  za  rufaa. Katika  mashauri  ya  ardhi   mara  nyingi  migogoro huanzia  baraza  la  ardhi  la  kata huenda  mabaraza  ya  ardhi  ya  wilaya, mahakama  kuu  ya  ardhi hadi  mahakama  ya  rufaa.  Hizi  zote ni  mamlaka  zinazoweza  kuamua  mashauri  ya ardhi.  Aidha  aina  za  rufaa  huweza  kutokana  na  mpangilio huu  kimahakama. Ipo  rufaa  inayotoka  baraza  la ardhi  la  kata  kwenda  baraza  la  ardhi la wilaya. Ipo  rufaa  kutoka  baraza  la  ardhi  la  wilaya  mpaka  mahakama  kuu  ya  ardhi. Na  ipo  itokayo  mahakama  kuu  ya  ardhi  mpaka mahakama  ya  rufaa.

2.  NAMNA  YA  KUKATA  RUFAA.

( a ) KUTOKA  BARAZA  LA  ARDHI  LA  KATA  KWENDA  BARAZA  LA  ARDHI  LA  WILAYA.

Shauri  lako  la  ardhi  linapoamuliwa katika  baraza  la  ardhi  la  kata  na  ikawa  hukuridhishwa  na  maamuzi  ya  baraza  hilo  rufaa yako  inatakiwa  iende  baraza  la ardhi  la  wilaya. Hii  ni  kutokana  kifungu  cha 19  cha  Sheria  ya  mahakama  ya  migogoro ya ardhi  sura  ya  216 .  Zingatia  sana  kuwa  rufaa  yako  lazima  iwasilishwe  baraza  la  ardhi  la  wilaya  ndani  ya  siku  45  tokea siku  hukumu  iliposomwa. Aidha  muda  wa  siku  45  unaweza  kuongezwa  ikiwa  kuna  sababu  za  msingi  zilizomfanya  muomba  rufaa  kuchelewa  kuwasilisha  rufaa  yake  kwa  muda.  

Moja  ya  sababu  za  msingi  inayozingatiwa  ni ikiwa umechelewa   kukata  rufaa  kutokana  na  nakala  ya  hukumu au  agizo(decree)  kutokuwa  tayari  na hivyo  kumfanya  muomba  rufaa kushindwa  kuomba  rufaa  kwa  wakati. Ijulikane pia  kuwa  rufaa  itakayoandaliwa itatakiwa  kuwasilishwa  baraza  la  ardhi  la  wilaya  lililo  katika  wilaya    lilipo  baraza  la  kata  lililotoa  hukumu. Kwa hiyo  kata zote  zilizo  katika  wilaya  fulani  rufaa zao  huenda   baraza  la  ardhi  la  wilaya  hiyo  na  si  wilaya  nyingine. Jambo  jingine  la  msingi ni  kuwa  wakati  unapeleka rufaa  yako  baraza  la  wilaya   hakikisha  umeambatanisha  na  nakala  ya hukumu  ya  baraza  la  kata.

( b ) RUFAA  KUTOKA  BARAZA  LA  ARDHI  LA  WILAYA  KWENDA  MAHAKAMA  KUU  YA  ARDHI.

Sheria  ya mahakama  ya  migogoro  ya  ardhi  kifungu  cha  38( 1 )  inasema  kuwa  ikiwa  mtu  hakuridhika  na  maamuzi  ya baraza  la  ardhi  la  wilaya   basi  anaweza  kuomba  rufaa  kwenda Mahakama  kuu  kitengo  cha  ardhi.  Rufaa  hutakiwa  kuwa  imewasilishwa  ndani  siku  sitini   toka  siku  ya  kutolewa  kwa  hukumu.  Aidha  lipo  jambo  la  msingi  sana  la  kuzingatia  hapa. Ikiwa  shauri  lilianzia  baraza  la  kata  na  rufaa  yake  ikaenda  baraza  la  wilaya  na  sasa  rufaa   yake  tena  inakwenda  mahakama  kuu  basi  rufaa  hiyo  haitakiwi  kupelekwa  moja  kwa  moja  mahakama  kuu  ya  ardhi. Kitakachofanyika  ni  kuwa  utandaa  rufaa  yako  na  utaiwasilisha  palepale  mahakama  ya wilaya  iliyotoa  hukumu  na  mahakama  ndiyo  itakayowajibika  kupeleka  rufaa  yako  mahakama  kuu.

( c ) RUFAA  KUTOKA  MAHAKAMA  KUU  YA  ARDHI  KWENDA  MAHAKAMA  YA RUFAA.

Ikiwa  shauri  linaloombewa  rufaa  kwenda  mahakama  ya  rufaa  lilianzia  baraza  la  ardhi  la  kata  basi  kabla  kukata  rufaa  hiyo   ni  lazima  mhusika  kupata  hati  kutoka  mahakama  kuu itakayoonesha  kuwa  kuna  jambo  la  kisheria  ambalo  mahakama  ya  rufaa  inatakiwa  kulitolea  ufafanuzi. Na  ikiwa shauri  lilianzia mahakama  ya  wilaya   basi  kabla  ya kuomba  rufaa  kwenda  Mahakama  ya  rufaa  mhusika  lazima  apate  ruhusa  kutoka  mahakama  kuu. Nyaraka  zinazoambatanishwa  ni  sababu  za rufaa  nakala  tano, kumbumkumbu  za  rufaa  nakala  tano, na  risiti  kuonesha  malipo  ya  ada  husika.
Nimalizie  kwa  kusema  kuwa rufaa katika  mashauri  ya  ardhi  ni  tofauti  na rufaa  katika  mashauri mengine  kama  tulivyoona.  

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Haki na Wajibu wa Mtoto kisheria kulingana na sheria ya Mtoto ya Mwaka 2009

-
Image
Maana ya Mtoto  Kwa mujibu wa Sheria ya mtoto ya mwaka 2009(The Law of Child Act) na Mkataba wa Kimataifa wa Haki za Mtoto wa mwaka 1989 (Convention On the Rights of Child) , mtoto ni kila banadamu aliye chini ya umri wa miaka 18 kulingana na kifungu cha 4(1) cha Sheria ya Mtoto Ya mwaka 2009  Sababu za kuwa na ulinzi wa haki za mtoto ni pamoja na;  ➣ Watoto ni binadamu, wana haki sawa;  ➣ Watoto hawana sauti ya kujisemea au hawana uwezo wa kupigania haki zao wenyewe;  ➣ Kuwepo kwa wimbi kubwa la ukiukwaji wa haki za watoto mfano ukatili dhidi ya mtoto, utesaji na ubakaji Sheria ya Mtoto Namba 21 ya Mwaka 2009 inashughulikia haki za watoto Tanzania. Sheria hii inajumuisha mambo mbalimbali ya kukuza, kulinda, na kuhifadhi ustawi wa mtoto; masharti ya unajibishaji wa mtoto aliyezaliwa nje ya ndoa; masuala ya kulea, kuasili na uangalizi. Pia inatoa maelekezo na masharti yanayohusu mtoto anapokuwa katika mgogoro na sheria.  Sheria hii inatumika kutetea masuala yote
Read more

KOSA LA KUGHUSHI NA ADHABU YAKE

-
Image
KOSA LA KUGHUSHI VYARAKA MBALIMBALI Kanuni ya Adhabu kifungu cha 333 kinaeleza nini maana ya kughushi ikiwa ni ni kutengeneza nyaraka ya uwongo kwa nia ya kudanganya au kuhadaa. Kanuni ya Adhabu kifungu cha 335 kinaeleza kuwa. Mtu yeyote anayetengeneza nyaraka ya uwongo ambaye–  (a) anafanya nyaraka ambayo ni ya uwongo au ambayo ana sababu ya kuamini kuwa si ya kweli;  (b) anabadili nyaraka bila ya mamlaka kwa namna ambayo iwapo kubadili huko kungekuwa na mamlaka kungebadili matokeo ya nyaraka hiyo;  (c) anaingiza katika nyaraka hiyo bila ya mamlaka , wakati nyaraka hiyo inaandikwa, jambo ambalo kama lingeruhusiwa lingebadilisha matokeo ya nyaraka hiyo;  (d) anatia sahihi nyaraka –  (i) kwa jina la mtu yeyote bila ya ruhusa ya mtu huyo, liwe jina hilo ni la yule anayetia sahihi hiyo au silo;  (ii) kwa jina la mtu yeyote wa kubuniwa ambaye anadhaniwa kwamba yupo, iwe mtu wa kubuniwa huyo anadhaniwa kwamba ni wa jina sawa na aliyetia sahihi hiyo au sivyo;  (iii) kwa ji
Read more

MAKOSA YASIYO NA DHAMANA(NON BAILABLE OFFENCES)

-
Image
MAKOSA YA JINAI YASIYO NA DHAMANA(NON BAILABLE OFFENCES) sheria ya mwenendo wa makosa ya Jinai Kifungu 148(5)  Afisa polisi msimamizi wa kituo cha polisi au mahakama ambako mtuhumiwa ameletwa au amehudhuria, haitatoa dhamana kwa mtu huyo iwapo:–  (a) mtu huyo anashitakiwa kwa:–  (i) mauaji, uhaini, ujambazi wa kutumia silaha, au unajisi wa mtoto;  (ii) usafirishaji haramu wa madawa ya kulevya kinyume cha Sheria ya Madawa ya Kulevya na Kuzuia Usafirishaji Haramu wa Madawa ya Kulevya, lakini haihusu mtu aliyeshitakiwa kwa kosa la kukutwa na madawa ambayo kwa kuzingatia mazingira yote ambako kosa lilitendeka, haikuwa kwa makusudi ya usafirishaji au kibiashara;  (iii) kosa linalohusisha heroini,kokeini, opiamu iliyotayarishwa opiamu popi (papava setijeramu), majani ya popi, mmea wa koka, majani ya koka,kanibisi sativa au kanibisi resini (Heipu ya India), methakyolani (mandraksi), kata edulisi (khati) au dawa nyingine ya kulevya au kitu cha saikotropiki kilichooreshwa kwenye jed
Read more