Fidia kwa ardhi iliyotwaliwa kwa manufaa ya umma kulingana Sheria za Ardhi

-
FIDIA YA ARDHI NI NINI.
Fidia ya ardhi ni stahili ambayo mwenye ardhi mmiliki anatakiwa kupata pale ambapo ardhi yake inatwaliwa/inachukuliwa na serikali kwa matumizi maalum ya serikali/umma.

JE UNAWEZA KUIKATALIA SERIKALI ARDHI YAKO ISICHUKULIWE ? .
Serikali inapotaka kumhamisha mwananchi na kuchukua ardhi yake kupisha mradi wa umma kisheria mwananchi hana uwezo wa kukataa. Hii ni kwasababu ardhi yote ni mali ya umma ambayo mdhamini wake mkuu ni serikali kupitia mamlaka ya rais. Hivyo tunaweza kusema kuwa ardhi ni mali ya umma inayodhaminiwa na serikali/rais.
Kwa hiyo mwananchi hawezi kuikatalia serikali kuchukua mali hiyo isipokuwa kisheria ni kuwa anayehamishwa apewe fidia. 
Hata ukiamua kwenda mahakamani kupinga kutwaliwa ardhi hautapinga kuwa serikali isichukue ardhi yako kabisa, isipokuwa utapinga kuhusu fidia, labda fidia ndogo au utaratibu mbovu uliotumika kukadiria fidia, riba n.k.
Labda kuwe na uonevu au hila katika kutaka kutwaliwa ardhi yako au namna nyingineyo ya nia ovu ndipo unaweza kupinga ardhi yako kutwaliwa. Lakini haitawezekana kupinga hatua hiyo ikiwa kuna malengo maalum ya kutwaa ardhi kwa ajili ya shughuli za umma.

ZIJUE AINA ZA FIDIA.
Watu wengi wamekuwa wakijua kuwa fidia ni pesa tu. Linapokuja suala la fidia ya ardhi watu hudhani kinachotakiwa kutolewa na serikali ni pesa. Hili si kweli kwakuwa fidia haimaanishi pesa pekee kama tutakavyoona hapa chini.
( a ) Fidia ya pesa. Hii ni fidia inayojulikana sana na ni aina ya fidia ambayo imekuwa ikipendwa mno na ndiyo aina ya fidia ambayo hutumiwa na serikali mara kwa mara kuliko fidia nyinginezo. Maeneo ya watu hukadiriwa na hulipwa pesa kutokana na bei ya soko ya eneo husika.Imefanyika hivyo sehemu nyingi na inaendelea kufanyika.

( b ) Fidia ya ardhi. Hii ni aina ya fidia ambayo huhusisha kupewa ardhi. Inachukuliwa ardhi yako kwa ajili ya shughuli za umma unapewa ardhi nyingine kufidia iliyochukuliwa. Muhimu ni kuwa usipewe ardhi nyingine kama fidia ambayo hadhi yake, ubora wake, matumizi yake, na ukubwa wake uko chini ya ile ya kwako iliyochukuliwa.
Unatakiwa upewe ardhi yenye ubora uleule, ukubwa uleuleule, matumizi yaleyale na hadhi ileile. Hadhi, ubora na ukubwa vinaweza kuzidi lakini visipungue. Ikiwa utapewa ardhi kama fidia na ikawa chini ya ile kiukubwa,ubora na hadhi basi unayo malakamiko ya msingi ambayo utayapeleka kwa Kamishna wa ardhi au mahakamani ili kupata kiwango cha haki kilichoporwa.
Isipokuwa hautaenda mahakamani kulalamika kuwa umepewa ardhi kubwa zaidi na yenye ubora zaidi kuliko ile ya kwako iliyochukuliwa.

( c ) Fidia ya jengo. Badala ya pesa unaweza kupewa jengo au majengo yanayofanana na lile ambalo limechukuliwa au kubolewa kupisha mradi wa umma. Kama nilivyoeleza hapa juu kuwa utatakiwa kupewa jengo lenye ubora,hadhi na ukubwa uleule. Malalamiko utakuwa na haki nayo ikiwa umepewa jengo lililo chini ya ubora na hadhi ya lile lililochukuliwa.

( d ) Fidia ya kutumia mali za umma. Hii ni aina ya fidia ambapo baada ya kuchukuliwa ardhi yako kwa mfano jengo ambalo ulikuwa ukipokea kodi unapewa jengo jingine si kwa kulimiliki bali kulitumia ambapo unaweza kuwa ukichukua kodi kama mmiliki kwa muda fulani utakaokubaliwa mpaka hapo kiwango cha pesa ambacho ungelipwa kama fidia kitaisha. 
Hii pia hutumika kufidia mashamba ambapo utapangiwa kutumia shamba la umma kwa muda fulani kufidia la kwako lililochukuliwa.

( e ) Fidia ya miche na mimea. Hii hutolewa panapo uharibifu wa miche na mimea katika eneo lako. Yawezekana eneo lililochukuliwa lilikuwa na miche na mimea na imeharibiwa. Si lazima upewe pesa unaweza pewa miche na mimea yenye hadhi na ubora kama wa ile ya kwako. Hii hujumuisha fidia ya mazao na nafaka pia.

( f) Fidia kwa makubaliano. Hii ni aina ya fidia ambapo mdai na kamishana wa ardhi hukaa meza ya mazungumzo na kukubaliana aina ya fidia inayofaa kwa kiwango cha ardhi, jengo lililochukuliwa kupisha mradi. Hapa fidia inaweza kuwa yoyote kutegemea na makubaliano ya pande hizo mbili.
Haya yote ni kwa mujibu wa sheria ya ardhi ya 1999 na sheria ya ardhi ya vijiji ya 1999.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Haki na Wajibu wa Mtoto kisheria kulingana na sheria ya Mtoto ya Mwaka 2009

-
Image
Maana ya Mtoto  Kwa mujibu wa Sheria ya mtoto ya mwaka 2009(The Law of Child Act) na Mkataba wa Kimataifa wa Haki za Mtoto wa mwaka 1989 (Convention On the Rights of Child) , mtoto ni kila banadamu aliye chini ya umri wa miaka 18 kulingana na kifungu cha 4(1) cha Sheria ya Mtoto Ya mwaka 2009  Sababu za kuwa na ulinzi wa haki za mtoto ni pamoja na;  ➣ Watoto ni binadamu, wana haki sawa;  ➣ Watoto hawana sauti ya kujisemea au hawana uwezo wa kupigania haki zao wenyewe;  ➣ Kuwepo kwa wimbi kubwa la ukiukwaji wa haki za watoto mfano ukatili dhidi ya mtoto, utesaji na ubakaji Sheria ya Mtoto Namba 21 ya Mwaka 2009 inashughulikia haki za watoto Tanzania. Sheria hii inajumuisha mambo mbalimbali ya kukuza, kulinda, na kuhifadhi ustawi wa mtoto; masharti ya unajibishaji wa mtoto aliyezaliwa nje ya ndoa; masuala ya kulea, kuasili na uangalizi. Pia inatoa maelekezo na masharti yanayohusu mtoto anapokuwa katika mgogoro na sheria.  Sheria hii inatumika kutetea masuala yote
Read more

KOSA LA KUGHUSHI NA ADHABU YAKE

-
Image
KOSA LA KUGHUSHI VYARAKA MBALIMBALI Kanuni ya Adhabu kifungu cha 333 kinaeleza nini maana ya kughushi ikiwa ni ni kutengeneza nyaraka ya uwongo kwa nia ya kudanganya au kuhadaa. Kanuni ya Adhabu kifungu cha 335 kinaeleza kuwa. Mtu yeyote anayetengeneza nyaraka ya uwongo ambaye–  (a) anafanya nyaraka ambayo ni ya uwongo au ambayo ana sababu ya kuamini kuwa si ya kweli;  (b) anabadili nyaraka bila ya mamlaka kwa namna ambayo iwapo kubadili huko kungekuwa na mamlaka kungebadili matokeo ya nyaraka hiyo;  (c) anaingiza katika nyaraka hiyo bila ya mamlaka , wakati nyaraka hiyo inaandikwa, jambo ambalo kama lingeruhusiwa lingebadilisha matokeo ya nyaraka hiyo;  (d) anatia sahihi nyaraka –  (i) kwa jina la mtu yeyote bila ya ruhusa ya mtu huyo, liwe jina hilo ni la yule anayetia sahihi hiyo au silo;  (ii) kwa jina la mtu yeyote wa kubuniwa ambaye anadhaniwa kwamba yupo, iwe mtu wa kubuniwa huyo anadhaniwa kwamba ni wa jina sawa na aliyetia sahihi hiyo au sivyo;  (iii) kwa ji
Read more

MAKOSA YASIYO NA DHAMANA(NON BAILABLE OFFENCES)

-
Image
MAKOSA YA JINAI YASIYO NA DHAMANA(NON BAILABLE OFFENCES) sheria ya mwenendo wa makosa ya Jinai Kifungu 148(5)  Afisa polisi msimamizi wa kituo cha polisi au mahakama ambako mtuhumiwa ameletwa au amehudhuria, haitatoa dhamana kwa mtu huyo iwapo:–  (a) mtu huyo anashitakiwa kwa:–  (i) mauaji, uhaini, ujambazi wa kutumia silaha, au unajisi wa mtoto;  (ii) usafirishaji haramu wa madawa ya kulevya kinyume cha Sheria ya Madawa ya Kulevya na Kuzuia Usafirishaji Haramu wa Madawa ya Kulevya, lakini haihusu mtu aliyeshitakiwa kwa kosa la kukutwa na madawa ambayo kwa kuzingatia mazingira yote ambako kosa lilitendeka, haikuwa kwa makusudi ya usafirishaji au kibiashara;  (iii) kosa linalohusisha heroini,kokeini, opiamu iliyotayarishwa opiamu popi (papava setijeramu), majani ya popi, mmea wa koka, majani ya koka,kanibisi sativa au kanibisi resini (Heipu ya India), methakyolani (mandraksi), kata edulisi (khati) au dawa nyingine ya kulevya au kitu cha saikotropiki kilichooreshwa kwenye jed
Read more